Giữa thời đại mà câu hỏi liệu AI có thể hoàn toàn thay thế con người trong công việc hay không đang trở thành tâm điểm, mọi người đều cho rằng chắc chắn giáo viên là một trong những nghề nghiệp có tính rủi ro cao nhất. Ở Việt Nam, mặc dù chưa có trường học phổ thông nào đưa AI lên làm người giảng dạy, nhưng thực tế AI đã và đang hiện hữu ở rất nhiều nơi trong đời sống giáo dục của chúng ta, đặc biệt là trong lĩnh vực e-learning.

Vậy AI đã và đang thay đổi ngành giáo dục Việt Nam như thế nào? Nó có ảnh hưởng gì đến chúng ta? Hôm nay, chúng ta sẽ cùng nghiên cứu sâu hơn về vấn đề này. Trong quá trình đó, bạn sẽ được giới thiệu đến một khái niệm mới mẻ có tên microlearning. Đây là một phương pháp học tập hiện đại, rất phù hợp với nhịp sống nhanh và nhu cầu học tập liên tục ngày nay. Để hiểu rõ hơn về microlearning, bạn có thể tham khảo thêm bài viết về Microlearning là gì & Cách ứng dụng Microlearning.

AI và Giáo Dục

1. AI là gì?

Viết tắt của Artificial Intelligence (AI) - Trí tuệ nhân tạo, AI thực chất là một hệ thống dữ liệu khổng lồ với khả năng xử lý thông tin nhanh chóng và theo dõi các xu hướng từ nhiều nguồn khác nhau. Thay vì tôi giải thích, hãy để AI tự trả lời câu hỏi này. Xem ảnh dưới đây để thấy cách AI định nghĩa chính mình.

Vậy với khối dữ liệu khổng lồ nhưng không thể tự cập nhật một cách chủ động, AI đang tác động đến nền giáo dục của chúng ta như thế nào?

2. Các Loại Hình Giáo Dục

Giáo dục hiện nay thường được chia thành ba hình thức chính: Formal, Non-formal, và Informal Education - tạm dịch là giáo dục chính quy, phi chính quy và không chính quy. Mỗi hình thức có đặc điểm riêng:

• Giáo dục chính quy (Formal Education): Là hệ thống giáo dục có cấu trúc rõ ràng, bao gồm các cấp học từ tiểu học đến đại học. Chương trình học được cố định và quản lý bởi các cơ quan giáo dục chính thức, và học viên sẽ nhận được bằng cấp khi hoàn thành.
• Giáo dục phi chính quy (Non-formal Education): Hình thức này bao gồm các hoạt động giáo dục ngoài hệ thống chính quy, như các khóa học ngắn hạn, chương trình đào tạo nghề hoặc các lớp học thêm. Tuy không cấp bằng chính thức, nhưng những hoạt động này vẫn cung cấp kiến thức và kỹ năng hữu ích cho người học.
• Giáo dục không chính quy (Informal Education): Là quá trình học tập diễn ra trong cuộc sống hàng ngày thông qua trải nghiệm cá nhân, giao tiếp, và các hoạt động xã hội. Không có chương trình học cụ thể, nhưng những gì học được thường có giá trị thực tiễn cao trong cuộc sống.

Những hình thức giáo dục này đã tồn tại từ lâu, nhưng AI đang dần làm thay đổi cách chúng ta tiếp cận và tham gia vào quá trình học tập. Ví dụ, tại một số trường cấp ba ở Thành phố Hồ Chí Minh, môn AI đã được tích hợp vào chương trình giảng dạy chính thức (Báo Thanh Niên 2024). Chỉ ba năm trước, AI vẫn chỉ là một lớp ngoại khóa thí điểm, nhưng giờ đây đã trở thành môn học thực tiễn. Tuy nhiên, hôm nay chúng ta sẽ tập trung khám phá sâu hơn về một hình thức giáo dục phi chính quy (non-formal education), cụ thể là e-learning, và xem xét cách AI đang tác động đến lĩnh vực này.

Ứng dụng của AI trong e-learning

1. Tối ưu hóa microlearning

AI đóng vai trò quan trọng trong việc cá nhân hóa giáo dục, đặc biệt khi kết hợp với microlearning. Theo McKindsey, cá nhân hóa trong giáo dục có thể nâng cảm giác hòa nhập của học viên lên đến 30%. Và với khả năng phân tích dữ liệu mạnh mẽ, AI giúp tối ưu hóa quá trình học tập bằng cách xác định điểm mạnh, điểm yếu của người học, điều chỉnh nội dung phù hợp với từng cá nhân, càng giúp quá trình cá nhân hóa bài giảng cho một học viên dễ dàng hơn hết. Khi kết hợp với microlearning, AI còn có thể giúp học viên tiếp thu kiến thức một cách có hệ thống và khoa học, đồng thời tránh tình trạng quá tải thông tin.

Một trong những lợi ích nổi bật của microlearning, khi được tích hợp cùng AI, là khả năng cung cấp những bài học ngắn gọn, tập trung, giúp người học dễ dàng tiếp thu thông tin mà không cảm thấy áp lực. Nghiên cứu cũng cho thấy microlearning không chỉ tăng cường khả năng ghi nhớ mà còn thúc đẩy sự duy trì thói quen học tập lâu dài, đặc biệt khi người học phải cân bằng giữa công việc và học tập.

2. Xây dựng thói quen học tập với AI và microlearning

Nhiều người không biết, nhưng AI không chỉ cá nhân hóa nội dung học tập mà còn hỗ trợ xây dựng thói quen học tập bền vững. Bằng cách theo dõi thời gian và tần suất học tập, AI đưa ra nhắc nhở kịp thời giúp người học duy trì nhịp độ học tập ổn định. Việc này không chỉ giúp người học nắm bắt kiến thức tốt hơn mà còn làm tăng sự tự tin và động lực học tập. Khi kết hợp với microlearning, người học dễ dàng tích hợp việc học vào cuộc sống hàng ngày mà không cảm thấy căng thẳng.

Sự kết hợp này giúp xây dựng thói quen học tập bền vững, giúp người học liên tục nâng cao kiến thức và kỹ năng. Điều này không chỉ cải thiện hiệu quả học tập mà còn giúp họ đạt được các mục tiêu cá nhân và nghề nghiệp một cách hiệu quả hơn. Microlearning cùng với AI trở thành một công cụ không thể thiếu cho những người có thời gian hạn chế nhưng vẫn muốn duy trì việc học tập liên tục.

3. Cá nhân hóa trải nghiệm học tập với AI

Có nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc sử dụng AI trong giáo dục giúp cải thiện trải nghiệm học tập lên đến 45%. Lý do là AI đã nâng cao hiệu quả học tập của họ bằng cách tạo ra các bài học tương tác, phù hợp với từng cá nhân. Bên cạnh đó, AI cũng tạo ra các cộng đồng học tập trực tuyến, nơi người học có thể chia sẻ kiến thức và hỗ trợ lẫn nhau. Những cộng đồng này không chỉ làm phong phú thêm trải nghiệm học tập mà còn thúc đẩy sự phát triển tư duy phản biện và kỹ năng giao tiếp, thúc đẩy sự phát triển toàn diện của người học trong môi trường học tập trực tuyến và đa chiều.

Tạm kết

Việc kết hợp AI và microlearning mang lại nhiều lợi ích vượt trội, từ khả năng cá nhân hóa nội dung học tập đến việc xây dựng thói quen học tập bền vững và nâng cao trải nghiệm học tập thông qua các bài học tương tác và cộng đồng trực tuyến. AI không chỉ giúp người học tiếp thu kiến thức hiệu quả hơn mà còn duy trì động lực học tập trong thời gian dài, tạo điều kiện cho sự phát triển toàn diện về kỹ năng và kiến thức.

ihabital, với các khóa học microlearning tích hợp AI, là một nền tảng lý tưởng để bạn khám phá và nâng cao khả năng học tập của mình. Hãy đón chờ các hành trình học tập sẽ xuất hiện trên ihabital để trải nghiệm cách AI có thể thay đổi hoàn toàn cách bạn tiếp cận việc học tập và phát triển bản thân, giúp bạn tối ưu hóa thời gian và đạt được mục tiêu một cách hiệu quả nhất nhé.

Nguồn tham khảo:

1. Trí tuệ nhân tạo được đưa vào trường lớp (Báo Thanh Niên)
2. Phân loại các hình thức giáo dục (Wendy)
3. How artificial intelligence will impact K–12 teachers (McKinsey)
4. AI in Education: Opportunities and Challenges (Medium)